مقدمه
شاید عموم مردم به این نکته وقوف نداشته باشند که تشریفات از هزاران سال پیش بخشی از زندگی روزمره را تشکیل میداده است، نقاشیهای بازمانده در معابد مصر نشانگر این امر است که مقررات مشخصی برای انجام کلیه امور وجود داشته و سنگ نوشتهها و کنده کاری های موجود در خرابه های تخت جمشید نیز حاکی از وجود نظم خاص در دربار کوروش کبیر در زمینه ترتیب تقدم در 2500 سال پیش بوده است.
با گذشت زمان تشریفات دستخوش تغییر گردیده و متناسب با تحول در زندگی رسمی، تشریفات نیز دگرگون شده است. هدف نوشته حاضر ترسیم تصویری روشن از نقش تشریفات در زندگی روزمره و رسمی است و در این رهگذر حداقل هایی از استانداردهای موجود که رعایت آن در جامعه بینالملل ضروری است مورد بررسی قرار گرفته است.
در این نوشتار سعی شده است نظم موجود و مورد قبول در جامعه بینالمللی تشریح و از پرداختن به تشریفات اختصاصی کشورها اجتناب گردد، بنابراین، این نوشته تنها مورد نیاز و کاربرد دستگاه دیپلماسی نیست بلکه کلیه دست اندر کارانی که بنحوی در محیط بینالمللی فعالیت دارند میتوانند از این نوشته بهره برداری نمایند. ضمن اینکه بخشهایی از آن در زندگی روزمره نیز کاربرد دارد و در جمع های کوچکتر نظیر خانواده نیز میتواند مورد استفاده قرار گیرد، به عبارت دیگر در بخش اول این مجموعه حداقلهایی از اصول رفتاری که رعایت آن در جوامع معمول میباشد تشریح شده است و در بخشهای بعدی اصول حاکم بر مناسبات رسمی مورد بررسی قرار گرفته است.
یقیناً گسترش روابط با کشورها و افزایش سطح ارتباطات با جامعه جهانی ایجاب مینماید، کارگزاران دستگاه دیپلماسی و سیاستمداران به قانونمندی حاکم بر روابط بینالملل بخصوص در بعد رفتاری اشراف داشته و در مناسبات خود با جهان خارج حداقل آداب و آئینی که امروز تحت عنوان کد رفتار بینالمللی مطرح می باشد رعایت نمایند.این رفتارها حاصل روند جدیدی از تعامل و همکاری متقابل بین افراد، قبایل جوامع و ملتها در طی قرون بوده و در تعامل بین دولتها و سازمان های بینالملل به عنوان آداب و آئین تشریفات مرسوم شده است و هر کشوری متناسب با آداب و رسوم و اعتقادات خود تغییراتی را در نحوه اجرای آن فراهم نموده است.